Recycling in verkiezingsprogramma’s – groen, groener groenst

Circulariteit wordt steeds belangrijker voor het Nederlandse bedrijfsleven. Nederland wil in 2050 namelijk volledig circulair zijn. Ondanks dat 2050 nog ver weg is, zullen er de komende jaren grote stappen moeten worden gezet in veel verschillende sectoren, waaronder de bouwsector. Momenteel is de bouwsector nog verantwoordelijk voor 40% van het afval in Nederland. Bedrijven en brancheverenigingen in de sector zetten zich de afgelopen jaren onvermoeibaar in voor een toename in inzameling, hergebruik en recycling.

Om de circulaire transitie in de bouwsector op vaart te brengen is ondersteunend en stimulerend beleid nodig vanuit de overheid. Politieke partijen besteden in hun verkiezingsprogramma daarom ook aandacht aan de circulaire economie. We zetten daarom de standpunten en verkiezingsbeloftes over hergebruik en recycling van materialen op een rij.

Hoogwaardige recycling, hergebruik en langer productgebruik

De circulaire economie draait om het economische en industriële systeem waarin geen eindige grondstoffenvoorraden worden uitgeput en waarin reststoffen volledig opnieuw worden ingezet. Ook in de bouwsector wordt er steeds meer gekeken naar circulaire bouwmaterialen, waaronder herbruikbare bakstenen en recyclebaar isolatiemateriaal zoals EPS. De politiek wil duidelijk stappen nemen richting meer circulaire bouw. Nagenoeg alle partijen willen inzetten op hoogwaardige recycling, hergebruik en langer productgebruik.

Volgens de meeste partijen moet in de ontwerpfase al aandacht worden besteed aan de herbruikbaarheid en levensduur van materialen. Slim ontwerpen is de gebruikte term. Niet alleen bij het ontwerp van nieuwe producten, maar ook in de ontwerpfase van bouwprojecten. Er zijn steeds meer bouwmaterialen beschikbaar die bij renovatie of sloop deels of volledig kunnen worden hergebruikt. Hierdoor kan het grondstoffenverbruik in de sector afnemen.

Daarnaast zetten verschillende partijen in op verdere eisen aan materialen. De VVD, D66 en GroenLinks willen op Europees niveau nieuwe afspraken maken, mogelijk ook over een verplicht percentage recyclaat in materialen en producten. Ook moet het voor de consument duidelijker worden hoe producten hergebruikt of gerecycled kunnen worden. D66 wil bijvoorbeeld dat het verplicht wordt om de afvalbestemming te vermelden op producten. Door het creëren van meer bewustzijn kan de inzameling van bijvoorbeeld herbruikbare isolatiematerialen toenemen.

Alle partijen zijn het erover eens dat de overheid een belangrijke rol heeft in het stimuleren van circulaire innovatie. Strengere afspraken en doelstellingen vanuit de overheid liggen voor verschillende partijen op tafel. Zo willen D66 en de ChristenUnie dat er aparte sectordoelen komen voor afval en recycling, waaronder voor de bouw. GroenLinks pleit daarnaast voor normen voor het gebruik van circulaire bouwmaterialen. Normen en doelstellingen helpen de sector, maar deze moeten wel realistisch en uitvoerbaar blijven.

Wat vind jij van deze voorstellen? Praat met ons mee op LinkedIn. 

Materialenpaspoort

Meerdere partijen pleiten voor de invoer van het materialenpaspoort. Dit zijn systemen met informatie over alle materialen die zijn verwerkt in een gebouw of infrastructuurwerk. Het ondersteunt eigenaren bij onderhoud en reparatie, maar geeft ook duidelijk aan welke materialen vrijkomen voor hergebruik aan het einde van de levensduur. Op deze manier kan bij sloop of renovatie ook makkelijker worden ingezien of er herbruikbare isolatiematerialen zijn verwerkt in het pand. 

De ChristenUnie en de PvdD zien het materialenpaspoort voor de bouw- en infrasector als een positieve bijdrage aan de stimulering van circulair gebruik van materialen en grondstoffen. Ook D66 stelt dat het paspoort kan bijdragen aan het hergebruik van bouwmaterialen en noemt gebouwen ‘materiaalbanken’. De partij merkt op dat de materialen al ontworpen moeten zijn voor hergebruik. De verkenning tot het invoeren van een materialenpaspoort loopt al enige tijd vanuit de overheid.  

Drang en dwang

Om steeds meer ondernemers, fabrikanten en consumenten mee te nemen in de circulaire economie zal er meer stimulering moeten plaatsvinden volgens de partijen. Met  ‘drang en dwang’ zal ook de bouw- en isolatiesector steeds meer worden aangezet tot circulariteit. Aan de ene kant kunnen harde afspraken en doelstellingen volgens de partijen de verschillende sectoren bewegen. De ChristenUnie wil zelfs dat slecht recyclebare goederen en materialen op den duur worden verboden. Aan de andere kant zien we dat partijen ook financiële prikkels willen inzetten.

Veel partijen pleiten voor het verhogen van de afvalstoffenheffingen voor bedrijven die veel afval produceren. Gezien het aandeel van de bouwsector, zal dit ondernemers in de sector dwingen om het afval terug te dringen en te sturen op het hergebruik van materialen. Het is dan ook noodzaak dat er goed wordt gekeken welke materialen hiervoor geschikt zijn. 

Een aantal groene partijen zoals GroenLinks en Partij voor de Dieren pleiten er daarnaast voor dat producenten een grondstoffenbelasting gaan betalen, waarbij de laatste partij tevens stelt dat er een prijsdifferentiatie voor grondstoffen moet komen. Gerecyclede grondstoffen moeten goedkoper worden dan nieuw gewonnen grondstoffen. 

Kijkend naar de verkiezingsprogramma’s hebben de meeste partijen de ambitie om met extra maatregelen en prikkels de circulariteit in de bouwsector bevorderen. Het is duidelijk dat er meer zal worden gestuurd op slim ontwerpen, bewustzijn, financiële prikkels en hergebruik aan het einde van de levensduur. 

Praat mee over duurzaam bouwen en recycling op LinkedIn of schrijf je onderaan deze pagina in voor de nieuwsbrief. Volg Stybenex via Twitter of LinkedIn om op de hoogte te blijven van al het nieuws over EPS.